Afgelopen weekend was er de vierde editie in Tilburg van de AYREON-biënnale, waarbij de stad wordt getransformeerd naar AYREON-city. Dit jaar was er zelfs een soort van onthaal in het treinstation van Tilburg waar bezoekers uit andere landen info konden vergaren over de shows en randactiviteiten. Zo kon je het vorige concert van 2023 bekijken in de bioscoop. Ook waren er korte optredens in de pop-up store van onder ander Damian Wilson, Heather Findlay en Mike Mills. Na de voorstellingen was er dagelijks een afterparty. Je kon je uitleven tijdens een heuse AYREON Karaoke, was er het laatste concert van AYREON PROJECT en een concert van Plan Nine (met Robert Soeterboek). Op de camping was er zelfs een mini-concert van Marcela Bovio. In de onmiddellijke omgeving van de 013 waren er verschillende winkels, bars en eetgelegenheden, waar je via een discount booklet korting kon krijgen op bepaalde artikelen. Ook deze keer had de Loc Brewery twee speciale biertjes gebrouwen. Die kon je in de shop in blik aanschaffen of je kon die in de brouwerij van het vat gaan proeven (wij deden uiteraard het laatste). Wij waren getuige van de dress rehearsal en de show op vrijdagavond.
Tekst: Rik Bauters – Foto’s: Hughes Vanhoucke
Dertig jaar geleden kwam Arjen Lucassen op de proppen met zijn eerste conceptalbum ‘The Final Experiment’. Hierop stelde hij zijn eigen stijl van progressieve rock met metalinvloeden voor. Hij deed dat ook door gebruik te maken van verschillende zangers en zangeressen. De man maakte geregeld een vervolgalbum en na een paar releases bleken alle nummers en platen eigenlijk deel uit te maken van één geheel. Hij verwierf een steeds groeiende trouwe fanschare. Maar aangezien Arjen een helse schrik had ontwikkeld om op het podium te staan, bleef dit allemaal beperkt tot een studioproject. Tot er in 2015 dan toch de theatervoorstellingen aankwamen van het ‘The Human Equation’ album. Dit viel in heel goede aarde en toen ontstond het idee om dat zelf op poten te zetten in een concertzaal. Dat dit een succes was, staat als een paal boven water. Er waren fans uit 71 (!) verschillende landen afgereisd naar Tilburg om één of meerdere shows te kunnen meepikken.
De editie rond ‘The Electric Castle’ kende een gigantische podiumopbouw en bij de editie gewijd aan het ‘01011001’ (of voor niet Ayreon-adepten ‘Y’) werkte men met niveaus op het podium. Deze keer werd er gekozen voor een sobere opstelling, met een verhoogje voor de drums van Ed Warby en het orgel en keyboardarsenaal van Arjens rechterhand Joost van den Broek.
Na de introductie van Mike Mills kwam de achterwand van het podium tot leven en startte het dream sequencer programma op. Een AI vrouw liet ons weten dat we overspoeld zouden worden door nooit eerder gespeelde nummers. Onder vertoon van spectaculaire visuals kwamen de bandleden één voor één op het podium, inclusief Wudstik (Jermain van der Bogt) die de weggevallen Edward Reekers op de valreep moest vervangen. Edward had een week of drie geleden aangekondigd om zich uit het sociale leven terug te trekken na het horen van de diagnose van terminale longkanker. Wat een prestatie van de jonge Jermain om op zo’n korte tijd een dergelijk ongelooflijke prestatie neer te zetten.
WUDSTIK (Jermain van der Bogt)
Onze eigen Maggy Luyten schitterde tijdens het van het debuut afkomstige ‘Sail Away To Avalon’. Maar de verrassing was toch wel Tommy Karevik die de typische stem van Jasper Steverlynck mocht interpreteren tijdens het Guilt Machine-nummer ‘Green And Cream’. Arjen zelf kwam op in een knalrood maatpak om zijn eigen heropgenomen (origineel uit 1993) ‘Days Of The Knights’ mocht opluisteren. Arjen is nog niet zo lang geleden tot ridder gekroond in Nederland en zijn naam werd zonder blozen als Sir Arjen Lucassen geprojecteerd.
MAGGY LUYTEN
Dit jaar was Timo Somers de main-man als gitarist. Hij nam alle solo’s voor zijn rekening, terwijl Ferry Duijens de slagpartijen tot zich nam. Timo is niet alleen toegenomen in spiermassa de laatste jaren, ook zijn gitaarwerk was werkelijk om van te smullen. Anneke van Giersbergen bewoog sierlijk op het podium tijdens ‘Day Six: Childhood’. Marcela Bovio en Irene Jansen leenden hun stembanden aan het met spectaculaire visuals opgesmukte ‘Dragon Sea’. Heather Findlay werd terug opgevist als zangeres en zette een emotionele ‘Day Thirteen: Sign’ neer.
ANNEKE VAN GIERSBERGEN
Het charisma en speelvreugde vloeide van het podium toen Damian Wilson ‘Sea of Machine’ inzette en daarbij stevige hulp kreeg van Tommy. Dino Jelusick is een jonge kerel met een, enorm stembereik die enorm veel zelfvertrouwen en kracht uitstraalt. Hij mocht zijn versie van het Star One-nummer ‘The Year Of ‘41’ over het publiek gooien. Normaal gezien zou hij op het album ‘Revel In TIme’ te horen zijn, maar door moeilijkheden met zijn platenlabel werd dit tegengehouden. Deze versie liet meer gebalde zang horen en was het meest heavy stuk uit de set.
TOMMY KAREVIK
Na een onderbreking van het dream sequencer system werd deel 2 aangekondigd als de Ayreon classics. ‘Into The Black Hole’ werd vocaal opgeluisterd door Damian. Wat een emotie en inlevingsvermogen werd hier zichtbaar. Nog een verrassing was de hoofdzakelijk akoestische versie van ‘The Awareness’ met Heather in een glansrol. Dino mocht nog eens de spierballen doen rollen tijdens het geweldige ‘Dawn of a Million Souls’. Deze kerel kan werkelijk alles aan qua genres! Een mooi ingetogen moment viel ons te beurt tijdens het wondermooie ‘Valley Of The Queens’ met de engelenzang van Anneke, Heather en Maggy.
JEROEN GOOSSENS
De blaas- en strijkinstrumenten kregen steeds een grote rol toebedeeld en violist Ben Mathot en Juriaan Westerveld stalen beide geregeld de show. Maar het was toch Jeroen Goossens die met een uitgebreid arsenaal aan blaasinstrumenten met de hoofdprijs ging weglopen. Zijn intro met de didgeridoo tijdens ‘Loser’ zette de zaal als het ware in vuur en vlam. Dit nummer was ook mijn favoriet van de show, omdat het een ongelooflijk drive kent en quasi iedereen aanzet tot meezingen. Robert Soeterboek kwam uiteindelijk op het podium om een krachtige zang te bezorgen aan ‘The Castle Hall’. Hier waren de visuals opnieuw een lust voor het oog. Trouwens, het paarskleurige pak en de typische hoed van Robert stalen ook de show.
SIR ARJEN ANTHONY LUCASSEN
Arjen mocht zijn rol als hippie vertolken samen met Robert tijdens ‘Amazing Flight’. Het leuke aan liveoptredens is het feit dat er iets kan foutgaan. Normaal doet Robert tijdens het nummer een zoetje in zijn tas thee die hij van Arjen krijgt. Op de show zaterdag sprong het doosje zoetjes echter stuk en werd het podium dus ‘bedolven’ onder de witte cirkeltjes. Arjen sproestte het uit van het lachen en kon zijn tekst niet brengen … Een hilarisch moment. Het snelle en harde ‘Everybody Dies’ besluit deel 2, waarbij Mike, Tommy, Wudstik, Irene en Maggy elkaar aflosten op zang.
MARCELA BOVIO
Als bisnummers kwamen de zinderende Star One topper ‘Set Your Controls’ aan de beurt. Hiervoor had Damian zijn Star One outfit aangetrokken en werd hij vocaal bijgestaan door Dino. Beide heren zetten een uiterste krachtige vertolking neer. Het slotoffensief werd gegeven door het tweeluik ‘Day One: Vigil’ en ‘Day Two: Isolation’. Tijdens het laatste stuk deden alle zangers en zangeressen op een rij samen een duit in het zakje.
IRENE JANSEN
Als bisnummers kwamen de zinderende Star One topper ‘Set Your Controls’ aan de beurt. Hiervoor had Damian zijn Star One outfit aangetrokken en werd hij vocaal bijgestaan door Dino. Beide heren zetten een uiterste krachtige vertolking neer. Het slotoffensief werd gegeven door het tweeluik ‘Day One: Vigil’ en ‘Day Two: Isolation’. Tijdens het laatste stuk deden alle zangers en zangeressen op een rij samen een duit in het zakje.
JOHAN VAN STRATUM
Een aparte vermelding voor de schitterend solerende Tim en zeker de ritmesectie met Ed Warby op drums en Johan van Stratum is ook aan de orde, want zij vormden immers de ruggengraat van de nummers. Damian deed na de laatste voorstelling op zondag zijn gekende crowdsurf act onder luid gejubel van de aanwezige Ayreonauts.
TIMO SOMERS
Nog een vette puim op de hoed van Joost die, naast breed uitgesmeerde toetsen en orgelpartijen, het merendeel van de arrangementen op zich heeft genomen en Lori voor de vormgeving van de visuals. Ook de lichtshow was tot in de puntjes uitgewerkt. Het geluid klonk iets minder stevig dan het 5.1 geluid van de vorige keer, maar ons hoor je daar niet over klagen.
Arjen is er opnieuw in geslaagd om zijn fans een wonderbaarlijke avond te bezorgen. We kijken nu al uit naar de te verschijnen Blu-ray van de voorstelling.
