Het bericht dat Meshuggah in de studio zat, kwam onverwacht. We schrijven dan maart 2021, in volle pandemie en ruim vijf jaar na het laatste plaatwerk 'The Violent Sleep Of Reason'. Meer en concretere info dook echter pas een drietal weken geleden op, op 14 januari om precies te zijn, toen Meshuggah plots een korte teaser met de albumtitel en releasedatum loste: 'Immutable', het negende album dat tevens het eerste voor nieuwe broodheer Atomic Fire Records wordt, zal verschijnen op 1 april. Dat is uiteraard nog een flink aantal nachtjes slapen, maar ondergetekende kreeg op dezelfde dag van de aankondiging, samen met nog enkele tientallen anderen, reeds de kans om de plaat al een eerste keer te beluisteren. Ook drummer Tomas Haake schoof digitaal aan en voorzag de verzamelde muziekpers van tekst en uitleg.
Atomic Fire Records
Hoewel zo'n digitale bijeenkomst een ietwat raar gegeven blijft en we bij het aanzicht van de talloze hokjes met daarin enkel maar glunderende gezichten regelmatig aan The Muppet Show moeten denken, mag zeker gezegd worden dat de dames en heren van het kakelverse Atomic Fire Records uitstekend roeien met de riemen die ze in coronatijden hebben. Elke aanwezige journalist kreeg op voorhand de link van een website doorgestuurd waar alle info aangaande 'Immutable' (biografie, tracklist, artwork, …) mooi verzameld was. Tevens bevatte de site een mediaspeler die echter pas met een speciale cijfercode in werking kon worden gesteld. De typische verbroedering en sociale interactie van dit soort evenementen ontbrak dus misschien een beetje, maar langs de andere kant was het ook niet verkeerd om vanuit je luie zetel en onder het genot van een drankje je al even in te lezen en voor te bereiden op hetgeen er komen ging. Na een korte verwelkoming en een bondige uitleg over het verloop van de avond verschenen de magische vier cijfertjes voor de speler in de groepschat en konden we 66 minuten lang vertoeven in de unieke, verwrongen en soms bizarre wereld van 'Immutable'.
Dertien songs
'Broken Cog', het eerste van de maar liefst dertien nummers, zet meteen de toon en knalt loodzwaar en schokkend uit de boxen. Qua monotoon gedreun moeten we meteen aan het 'Nothing'-album denken, al zorgt de sinistere zang van Jens Kidman (tegenwoordig voorzien van een fameuze struik onder de kin) toch voor een ietwat verrassend effect. 'Abysmal Eye' en 'Light The Shortening Fuse' zijn met hun beukende staccato-riffs, rollende basdrums en de typische Fredrik Thordendal-solo's (na enkele jaren afwezigheid is de man terug op post) meteen een stuk meer opzwepend en episch en zullen het live ongetwijfeld erg goed gaan doen. Ondertussen regent het positieve commentaren in de chat en laten sommige aanwezigen hun nekspieren overuren draaien. Een even mooi als apart zicht. 'Phantoms' doet er qua intensiteit en tegendraadsheid zo mogelijk nog een schepje bovenop en in 'Ligature Marks' laat de band horen dat je met één enkele noot ook boeiend, afwisselend, maar vooral moddervet uit de hoek kan komen. Het complexe en wervelende 'God He Sees In Mirrors' laat zich naast de onnavolgbaarheid van Haakes drumpatronen vooral kenmerken door (alweer) een lekker geflipte Thordendal-solo en erg coole, bijna futuristisch aanvoelende gitaarlagen. Ondertussen zijn we halverwege en is het dus de hoogste tijd voor iets speciaals. In het kolossale 'They Move Below', met zijn bijna tien minuten de langste song van de plaat, krijgen niet alleen de stembanden van Kidman even rust, ook het gitaarwerk blijft de eerste minuten erg ingetogen. Wanneer de bom dan uiteindelijk toch ontploft, wordt er naar Meshuggah-normen relatief rechtdoor gebeukt, maar des te harder komen de mokerslagen aan. Het is een eerder atypische, volgens Haake zelfs bijna naar stoner neigende track, maar potjandorie, wat een absoluut beest! 'Kaleidoscope' voelt dan weer meteen erg vertrouwd aan en hier en daar wordt al geopperd dat dit wel eens de track zou kunnen zijn waarmee de band het album officieel zal voorstellen. Persoonlijk zouden wij die eer toeschrijven aan 'Abysmal Eye' of 'Phantoms', maar we hebben natuurlijk geen glazen bol. Ondertussen dendert de plaat lustig verder en komen we aan bij 'Black Cathedral'. In het lange 'They Move Below' mocht Kidman even uitblazen, in dit korte, uit pikzwarte, dreigende en Behemoth-achtige riffs opgebouwde intermezzo mag Haake de stokken even laten rusten. Een ietwat opmerkelijke keuze, want een vette blastbeat (een techniek die Haake trouwens weigert te gebruiken) had hier niet misstaan. Het van een mysterieus sfeertje doordrenkte 'I Am That Thirst' en het woest hamerende 'The Faultless' zijn vintage Meshuggah en laten het vijftal op volle oorlogssterkte horen. Het laatstgenoemde nummer valt door de opvallende riff vrijwel meteen bij de aanwezigen in de smaak en zal zich ongetwijfeld gaan ontpoppen tot één van de favorieten. Ook bij Haake maakt de song blijkbaar wat los, want in de chat noemde hij het, tot grote hilariteit, 'het favoriete paaldansnummer van mijn vrouw'. Daar kunnen (of willen) velen zich vast wel iets bij voorstellen! Dat het na al het voorgaande geweld toch nog een streepje bruter kan, bewijst 'Armies Of The Preposterous' dat door zijn ratelende en dreunende riffs daadwerkelijk iets weg heeft van een op hol geslagen trein. Het volledige instrumentarium trekt nog eenmaal alle registers volledig open in deze donkere en werkelijk vermorzelende track. Het contrast met afsluiter 'Past Tense' kan haast niet groter zijn, want in dit derde instrumentaaltje gaat het allemaal om sfeer en ingetogenheid. Met uitsluitend cleane gitaren creëert de band hier een dromerig, haast filmisch sfeertje waardoor 'Immulate' als een soort van nachtkaars uitdooft. Een mooi en passend einde van een erg indrukwekkend album …
Een ware parel
Na de luisterbeurt verzamelde het suf gebeukte journaille zich terug in de digitale lobby en was er de mogelijkheid om Tomas even aan de tand te voelen. Gezien het grote aantal aanwezigen kon uiteraard niet iedereen aan bod komen en wij besloten daarom onze vragen te bewaren tot we de man apart konden spreken. Wel kunnen we al vertellen dat, ondanks het feit dat we de plaat slechts één keer hebben kunnen beluisteren, Meshuggah opnieuw een ware parel heeft afgeleverd waar zowel de oude als nieuwe(re) fans gretig van zullen smullen. 'Immutable' klinkt ontegensprekelijk als Meshuggah en alle vertrouwde elementen die van de band zo'n unieke entiteit maken, zijn weer ruimschoots aanwezig, maar tegelijkertijd is men ook niet te beroerd om af en toe van de platgetreden paden af te wijken. Nieuwere en frissere elementen zorgen ervoor dat deze nieuweling een meer experimenteel en dynamisch album is geworden dan 'The Violent Sleep Of Reason' en misschien ook wel dan diens voorganger 'Koloss'. We kunnen alvast niet wachten om songs als 'Phantoms', 'They Move Below', 'The Faultless' en 'Army Of The Preposterous' opnieuw te horen, te analyseren en uiteindelijk grijs te draaien. Wat ons betreft kan het dan ook niet snel genoeg april zijn!
